سالي‌كه گذشت سالي‌كه مي‌آيد

 

اگر پژوهشگاه سرن در اعماق زمين به دنبال نشانه‌هايي از ماهيت جهان ما مي‌گذشت، كمي‌دورتر از زمين كاوش براي شناخت جهان، فصل ديگري را رقم زد. خودروي مريخ‌نورد كنجكاوي پس از طي مراحلي كه شبيه فيلم‌هاي ماجراجويانه بود بر مريخ فرود آمد و فعاليت علمي‌ خود را براي كشف رازهاي سياره سرخ و شايد شكار نشانه‌هايي از عناصر سازنده حيات در آن آغاز كرد.مريخ‌نورد كنجكاوي هنوز در آغاز راه طولاني قرار دارد، اما فرود شگفت‌انگيز موفقش كه به هفت دقيقه وحشت معروف شده بود و عملكرد دستگاه‌ها و ابزارهاي علمي‌اش باعث شد تا نام اين ربات نيز در فهرست نامزدهاي نهايي چهره سال مجله تايم قرار گيرد.سال آينده خبرهاي فراواني از مريخ به زمين خواهد رسيد و كسي چه مي‌داند شايد نشانه‌هايي از حيات قديمي يا حتي زمان حاضر در اين سياره به‌دست ما برسد.در سوي ديگر، داستان پيشرفت‌هايي كه در مبارزه با بيماري‌هايي چون ايدز رخ داد، گرچه تا رسيدن به نقطه نهايي و نتيجه‌اي قطعي فاصله دارد، اما بسيار اميدواركننده بود.امسال خبرهاي ماجراجويي‌هاي علمي ‌نيز كم نبود. از يك سو، جيمز كامرون به اعماق ژرف‌ترين نقاط اقيانوسي سفر كرد و از سوي ديگر، بامگارتنر ركورد پرش آزاد از ارتفاع را شكست. در حوزه رباتيك با پيشرفت‌هاي چشمگيري در شاخه ر‌بات‌هاي اجتماعي و فعال مواجه بوديم و در همان حال به كمك ماموريتي مانند كپلر اينك مي‌دانيم در دنيايي مملو از سيارات فراخورشيدي شگفت‌انگيز زندگي مي‌كنيم. سال گذشته در عين حال ميزبان آخرين ملاقات نسل زنده بشر با پديده نجومي ‌و خيره‌كننده گذر زهره بود. در انتهاي اين سال ميلادي، جهان علم يكي از چهره‌هاي برجسته خود را از دست داد؛ پيرمردي كهنسال كه همه عمر خود را به ترويج علم و دانش گذرانده بود.سر پاتريك مور، مروج علم، ستاره‌شناس آماتور‌، نويسنده علمي ‌و ميزبان پر‌سابقه‌ترين برنامه علمي ‌تلويزيوني به نام آسمان در شب كه بيش از 50 سال پيوسته برنامه خويش را پخش كرده بود، ديده از جهان فرو بست. چند سال قبل، بابك امين تفرشي روزنامه‌نگار علمي ‌ايراني با او مصاحبه‌اي كرده بود و وي در آن اشاره كرد كه مهمترين نگراني و دغدغه او قدرت نفوذ شايعات و خرافه‌هايي با ظاهر علمي‌ در جامعه است. او در حالي ديده از جهان فرو بست كه امسال يكي از بي‌نظيرترين سال‌ها براي شبه‌علم بود.اگر شايعات دائمي ‌مانند ظهور دو ماه در آسمان شهريور به اندازه كافي طاقت‌فرسا بود، اما از سوي ديگر بروز شايعاتي نظير پايان جهان در شب يلداي امسال‌، تاريكي سه‌روزه جهان و در موردي كه بيشتر به ما مربوط مي‌شد، شايعه‌ افتادن لوگوي يك كارخانه نوشابه‌سازي ‌روي ماه نشان داد كه علم و شبه‌علم چه مبارزه جدي و طاقت‌فرسايي با هم دارند.




تاريخ : شنبه 2 دی 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |