تصفيه‌گر خون

 

كليه‌ها در فرآيندي پيچيده، علاوه بر توليد هورمون‌ها و آنزيم‌هاي ضروري براي بدن، خون را از مواد زائد و آب اضافي تصفيه و پالايش مي‌كنند.اندام‌هاي بدن هر يك در نظمي‌ قابل توجه كنار هم جا خوش كرده‌اند و به زندگي انسان‌ها رنگ بقا و تداوم مي‌بخشند؛ بي‌ترديد حذف هر يك از آنها مي‌تواند خللي كوچك يا بزرگ در پيكر آدمي ‌ايجاد كند. گاه اين كاستي آنقدر پر‌رنگ و با اهميت جلوه مي‌كند كه با جان انسان گلاويز مي‌شود. كاستي‌هايي مانند آسيب ديدن اندام‌هاي حياتي كه بهبود نيافتن و از بين رفتن آنها، فرد را با خطر مرگ مواجه مي‌كند. يكي از حياتي‌ترين اندام‌ها در بدن كليه‌هاست كه آسيب ديدن و از كار افتادن آنها ارتباط مستقيمي‌ با از بين رفتن زندگي انسان دارد.

كليه‌ها در بدن چه مي‌كنند؟

كليه‌ها اندام‌هايي بسيار فعال هستند و به صورت شبانه‌روزي در بدن انجام وظيفه مي‌كنند. فعاليت اين اندام‌ها فرآيندي بسيار پيچيده دارد كه در جريان آن انواع زباله‌هاي غير‌قابل بازيافت خوني از زباله‌هاي قابل بازيافت جدا مي‌شوند و خون جاري در بدن تصفيه مي‌شود. بخش عمده‌اي از اين ضايعات جداشده از فرآيند غذاهايي كه انسان مي‌خورد، ناشي مي‌شود.

كليه‌ها كجا هستند؟

كليه‌ها به شكل دو لوبياي بزرگ هستند كه هريك از آنها 150 گرم وزن دارند و اندازه هر يك از كليه‌ها به طور تقريبي برابر با مشت يك فرد بزرگسال است. محل قرارگيري كليه‌ها در هر دو طرف از ستون فقرات در محدوده زير قفسه سينه يا كمي بالاتر از ناحيه كمر واقع شده‌اند. كليه‌ها با لايه بزرگي از چربي، قسمت‌هاي پاييني دنده و چند عضله محافظت مي‌شوند.

كليه‌ها چه كاري انجام مي‌دهند؟

كليه‌ها در مجموع با يك طراحي جذاب، سيستم بيولوژيك شگفت‌انگيزي دارند كه مانند يك فيلتر مقادير مناسبي از مواد زائد و مايعات اضافي را از چرخه متابوليسم خارج مي‌كنند. خون در هر ساعت، حدود 12 بار در كليه‌ها به گردش در مي‌آيد و آنها در روز حدود 200 ليتر از خون را پردازش مي‌كنند و حدود يك تا دو ليتر از مواد زائد را به عنوان ادرار به خارج از بدن هدايت مي‌كنند.

آناتومي‌ كليه

براي از بين بردن مواد زائد و آب اضافي، خون از طريق سرخرگ كليوي وارد كليه‌ها مي‌شود. سپس با عبور از فيلترهاي بسيار ريزي به نام نفرون‌ها در كليه‌ها تميز و تصفيه مي‌شود. نفرون واحد پايه در روند كاري كليه‌هاست و تشكيل ادرار را كنترل مي‌كند.يك كليه شامل حدود يك ميليون نفرون است و هر نفرون شامل يك دستگاه فيلتر به نام كلافه يا گلومرول مي‌شود. هر فرد در زمان تولد حدود يك ميليون گلومرول دارد اما در هر دهه از زندگي صد هزار رشته از آنها را از دست مي‌دهد.قطرات خون فيلتر شده از طريق تعدادي لوله كوچك موسوم به توبول‌ها به مدولا يا منطقه جمع‌آوري مركزي وارد مي‌شود. گلومرول‌ها و توبول‌ها كنار هم نفرون‌ها را تشكيل مي‌دهند. نفرون‌ها لوله‌هاي طولاني و متعددي هستند كه طول آنها در صورت متصل شدن به 80 كيلومتر مي‌رسد.خون تميز شده از طريق وريد كليه از آن خارج مي‌شود. مواد زائد و آب اضافي هم از طريق يك لوله به نام حالب به مثانه، يعني جايي براي ذخيره ادرار قبل از دفع منتقل مي‌شود. وقتي مثانه به اندازه كافي پر مي‌شود، ادرار از طريق لوله ديگري به نام مجراي خروجي مثانه از بدن خارج مي‌شود.





تاريخ : یک شنبه 19 آذر 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |