دانشمندان معتقدند كودكاني كه زباني غير از زبان مادري خود مي‌آموزند، بهتر مي‌توانند با ديگران تعامل داشته و ارتباط برقرار كنند، زود دلسرد نمي‌شوند و هميشه به دنبال راه‌هاي متفاوتي براي حل چالش‌هاي پيش‌رو مي‌گردند. در واقع انبوهي از پژوهش‌ها گواه اين مطلب است كه يادگيري زبان خارجي سبب افزايش چشمگير مهارت‌هاي شناختي و نيز توانايي‌هاي كودك در رياضيات و علوم مي‌شود. همچنين دانستن زباني ديگر سبب افزايش خلاقيت و در نتيجه بهبود توانايي حل مساله مي‌شود.يادگيري زبان دوم به اين معنا نيست كه كودك حتما بايد بر آن زبان تسلط داشته باشد. در واقع حتي اندكي پس از آغاز يادگيري زباني ديگر، نتايج مثبت آن قابل مشاهده است.برخي مدارس، كلاس‌هاي آموزش زبان را نيز در برنامه درسي خود جاي داده‌اند. اما اگر در مدرسه فرزندتان از اين برنامه‌ها خبري نيست، مي‌توانيد او را در كلاس‌هاي فوق برنامه موسسات آموزش زبان ثبت‌نام كنيد يا حتي در منزل، كتاب‌ها يا فيلم‌هاي آموزش زبان براي كودكان در اختيار او بگذاريد.

يادگيري موسيقي تاثير چشمگيري بر توانايي‌هاي ذهني كودكان دارد. پژوهش‌هاي متعدد نشان داده كودكاني كه نواختن‌سازي خاص را مي‌آموزند، در آزمون‌هاي حافظه كلامي، رياضيات و بهره هوشي بسيار بهتر از ساير كودكان عمل مي‌كنند. در واقع وقتي كودكي نواختن موسيقي را مي‌آموزد، قسمت‌هايي از مغز كه در خواندن، رياضيات، حل مساله و منطق فضايي درگير هستند، فعال‌تر مي‌شوند.البته يادگيري موسيقي قرار نيست كودكتان را از يك بچه معمولي به يك نابغه بدل كند، بلكه سبب افزايش توانايي‌هاي او در يادگيري مي‌شود. البته يادگيري موسيقي براي يك كودك كم سن، كار چندان آساني نخواهد بود، زيرا همزمان بايد به نكات مختلفي توجه كند. همين نكته سبب تقويت توانايي‌هاي ذهني او شده و او را براي يادگيري بهتر چيزهاي ديگر آماده مي‌سازد.نتايج مثبت حاصل از يادگيري موسيقي فقط به كسب نمرات بهتر در مدرسه محدود نمي‌شود، بلكه افزايش توانايي‌هاي اجتماعي را نيز بايد به اين فهرست افزود.

كتاب خواندن براي كودكان مزايا دارد؛ از افزايش توانايي‌هاي زباني تا بازه طولاني تر تمركز و بهبود توانايي تخيل. البته اين مزايا فقط به كودكان محدود نمي‌شود. خواندن كتاب براي نوزادان هم سبب ايجاد پيوندهاي ارزشمند و جديد در مغز او مي‌‌شود كه تا پايان زندگي به همراه او خواهد بود.پژوهش‌ها نشان داده بچه‌هاي پيش دبستاني كه در خانه برايشان كتاب خوانده مي‌شود، در مدرسه موفق‌تر بوده و يادگيري سريع‌تري نسبت به هم سن و سالان خود دارند. كتاب خواندن براي كودكان، آنها را در معرض واژه‌هاي نو قرار مي‌دهد. همچنين كودكان مي‌آموزند كتاب را منبع مهمي براي به دست آوردن اطلاعات بدانند.براي اين‌كه كتاب خواندن را براي فرزندانتان لذت بخش كنيد مي‌توانيد از نكات زير بهره ببريد:

قفسه كتاب كودكتان را با كتاب‌هاي خوب پر كنيد.

بگذاريد كودكتان ببيند كه شما هم از كتاب خواندن لذت مي‌بريد.

وقتي را براي با هم رفتن به كتابفروشي يا كتابخانه كنار بگذاريد.

نقطه‌اي خاص را در اتاق كودك يا جايي ديگر در خانه براي مطالعه قرار دهيد تا بتواند در محيطي آرام از كتاب خواندن لذت ببرد.

در مورد داستان‌هايي كه با هم خوانده‌ايد، صحبت كنيد.

هر روز براي كودكتان كتاب بخوانيد.

لزومي ندارد براي اين‌كه كودكتان را با آداب و رسوم و فرهنگ نقاط مختلف دنيا آشنا كنيد، حتما به آن مناطق سفركنيد. با كمي خلاقيت و با كمترين امكانات مي‌توانيد لحظاتي شاد را در كنار كودكتان براي كاوش در سرزمين‌هاي دوردست داشته باشيد.نقشه‌اي جلوي او باز كنيد و از او بخواهيد چشمانش را بسته و نقطه‌اي را به شكل تصادفي انتخاب كند. فرض كنيم كشور هند انتخاب شد. با كمي جستجو در اينترنت مي‌توانيد عكس‌هاي مختلفي از مكان‌هاي ديدني يا آيين‌هاي اين كشور بيابيد. همچنين مي‌توانيد داستان‌هايي از آن كشور براي كودك خود يافته و آن را برايش تعريف كنيد. رفتن به يك رستوران مربوط به آن مليت نيز مي‌تواند ايده جذابي باشد. همچنين براي كودكان بزرگ‌تر مي‌توانيد دوستاني مكاتبه‌اي براي او در كشورهاي ديگر بيابيد.بازديد از موزه‌ها مي‌تواند راهي خوب براي آشنا كردن كودكان با سبك زندگي پيشينيان باشد. وقتي را براي رفتن به موزه اختصاص دهيد و با كودكتان در مورد اشياي مختلفي كه مي‌بينيد، صحبت كنيد.

شايد شما از خود پرسيده باشيد چرا بخش زيادي از برنامه مهدكودك‌ها و دوره‌هاي پيش دبستاني به فعاليت‌هايي مثل نقاشي، طراحي و درست كردن كاردستي اختصاص دارد. پاسخ اين است كه براساس پژوهش‌ها، اين گونه فعاليت‌هاي هنري سبب بروز خلاقيت و در نتيجه افزايش هوش كودكان مي‌شود. به‌طور كلي مي‌توان گفت هنر سبب تسريع فرآيند يادگيري مي‌‌شود. كودكاني كه هنرهاي مختلفي مي‌آموزند از نظر تحصيلي عملكرد بهتري دارند و بهتر مي‌توانند اطلاعات آموخته شده را به ياد آورده و در زندگي اعتماد به نفس بيشتري خواهند داشت.در اين ميان پدر و مادر مي‌توانند زمينه را براي بروز هر چه بيشتر خلاقيت كودك آماده سازند. شما مي‌توانيد يك سطل يا سبد پلاستيكي معمولي تهيه كرده و درونش چيزهايي نظير كاغذ، مداد رنگي، ماژيك، چسب، قيچي و نخ قرار دهيد. كودك مي‌تواند با استفاده از اين وسايل با كشيدن نقاشي‌هاي مختلف يا ساخت كاردستي‌هاي متنوع خلاقيت خود را نشان دهد. اثري كه كودك آفريده را بر ديوار بياويزيد تا بداند تلاش و خلاقيتش مورد تحسين شما قرار گرفته است.اگر كودك بيش از حد كمالگراست و از ديدن اشتباهاتي كه در اثر هنري‌اش انجام داده ناراحت مي‌شود، سعي كنيد او را بيشتر متوجه لذت ساخت آن نماييد. همچنين مي‌توانيد با او در ساخت برخي كاردستي‌ها همراه شويد.

يكي از ويژگي‌هاي برجسته هوش چندگانه اين است كه طيفي از گزينه‌ها را براي والدين فراهم مي‌سازد. اگر راهي خاص براي كودك مناسب نبود، راه‌هاي بسيار ديگري براي او وجود دارد. پس از آشنايي با سبك يادگيري كودك، محيط خانه و منابع مختلفي را كه در اختيار داريد، بررسي كنيد تا ببينيد چگونه با كمك آنها مي‌توان محيطي بهتر براي يادگيري فرزندتان ايجاد كنيد. اگر حس مي‌كنيد فرزندتان به سوي موسيقي گرايش دارد، مي‌توانيد يك وسيله ساده براي نواختن موسيقي برايش فراهم كنيد. يا به‌عنوان نمونه اگر كودكتان به سمت فعاليت‌هاي بدني گرايش دارد، يعني هوش بدني ـ جنبشي‌اش غالب است، مي‌توانيد يك بازي ساده حركتي را وقتي در صف نانوايي ايستاده‌ايد برايش ترتيب دهيد.شناخت سبك يادگيري كودكان اين فرصت را به ما مي‌دهد تا به نقاط قوت او توجه بيشتري كنيم. افزون بر اين فرصت مي‌يابيم نقاط ضعف او را نيز بيشتر تقويت كنيم. حتي اگر مطمئن هم هستيد هوش اصلي كودكتان زبان‌شناختي است، اما در هر صورت از انجام فعاليت‌هاي فضايي يا موسيقايي نيز بهره زيادي خواهد برد. حال بياييد به بررسي انواع هوش‌ها و كارهايي كه با توجه به هر يك مي‌توان انجام داد، بپردازيم.

هوش زبانشناختي: اين هوش به معناي حساسيت به معنا و ترتيب واژگان است. اين كودكان مي‌توانند طيف گسترده‌اي از واژگان را مورد استفاده قرار دهند و معمولا از گفتن لطيفه، چيستان و نظاير اينها لذت مي‌برند. همچنين خواندن و نوشتن و داستان تعريف كردن و بازي‌هاي كلمات برايشان بسيار لذت بخش است.يكي از بهترين راه‌ها براي جلب يك كودك زبان محور به يك آزمايش علوم اين است كه او را تشويق كنيم تا هر آنچه انجام مي‌دهد و مشاهده مي‌كند توصيف و يادداشت كند. براي آشنا كردن يك كودك كم سن‌تر با مفهوم شمارش، از او بخواهيد داستاني بگويد كه در آن يكي از شخصيت‌ها چيزهاي زيادي را مي‌شمارد. هنگام كار با اين كودكان بهتر است كاغذ و قلم يا يك دستگاه ضبط صدا آماده داشته باشيم.

هوش منطقي ـ رياضياتي: توانايي كار با زنجيره‌اي از استدلالات و تشخيص ترتيب و الگوها. كساني كه منطقي ـ رياضياتي محور هستند از كار با اعداد لذت مي‌برند، دوست دارند بدانند چيزهاي مختلف چگونه كار مي‌كنند، پرسش‌هاي زيادي مي‌پرسند و علاقه زيادي به جمع‌آوري مجموعه‌هاي مختلف دارند.براي جلب توجه كودك منطقي ـ رياضياتي محور به يك كتاب مصور، از او بخواهيد اشيا و حيوانات مختلفي را كه در آن مي‌بيند دسته‌بندي كند. براي ياددهي مفاهيم موسيقايي نيز مي‌توانيد از او بخواهيد صداها و تن‌هاي مختلف يك وسيله موسيقي را دسته‌بندي كند. هنگام آموزش اين دسته از كودكان بهتر است چيزهايي نظير پازل و وسايلي براي شمارش را در دسترس داشته باشيد.

هوش بدني ـ جنبشي: توانايي استفاده ماهرانه از بدن و گرفتن ماهرانه اشيا. افرادي كه هوش اصلي‌شان از نوع جنبشي است از ورزش و فعاليت جسمي لذت مي‌برند. همچنين از استفاده از زبان تن و شركت در بازي‌هاي مختلف بدني و نيز نمايش لذت مي‌برند.بهترين حالت يادگيري براي كودكاني كه هوش بدني، هوش اصلي شان است از طريق تحرك است. اين كودكان با استفاده از بازي‌هايي كه در آن شمارش وجود دارد براحتي مي‌توانند مفاهيم رياضي را بياموزند. همچنين يك آزمايش علمي موثر براي آموزش مسائلي مثل نيرو يا سرعت در فيزيك براي اين كودكان اين است كه از آنها بخواهيم چيزي را تا حد امكان به جايي دورتر پرتاب كنند.

هوش موسيقايي: حساسيت به ملودي، ريتم و تن در موسيقي. اين كودكان علاقه زيادي به شنيدن موسيقي و نواختن آن دارند و خيلي خوب مي‌توانند تن موسيقي شنيده شده را تكرار نمايند.

بهترين راه براي جلب اين كودكان در فعاليت‌هاي مختلف، ترانه خواني و حتي ضبط صداي آنهاست. براي اين‌كه مفاهيم رياضياتي را به يك كودك موسيقي محور آموزش دهيم مي‌توانيم از او بخواهيم ضربات طبلي را كه مي‌شنود، شمرده يا يك الگوي موسيقايي را با يك وسيله موسيقي اجرا كند. براي آموزش اين كودكان مي‌توانيد وسايل ساده آشپزخانه (نظير قابلمه يا ليوان) را براي نواختن موسيقي با آنها و يك دستگاه ضبط صدا و مجموعه‌اي از ترانه‌هاي كودكانه را آماده داشته باشيد.

هوش فضايي: توانايي تصور دقيق محيط اطراف و نيز تغيير شكل يا مكان قسمت‌هايي خاص از آن. اين دسته از افراد معمولا بيشتر به نقاشي و كاردستي علاقه داشته، از نگاه كردن به نقشه و كار روي پازل‌ها لذت مي‌برند. اين افراد مي‌توانند قسمت‌هاي مختلف چيزي را از هم جدا كرده و سپس دوباره به هم متصل نمايند.نشان دادن عكس يا تصاوير مختلف به كودكتان كمك مي‌كند اطلاعات را بهتر از حالت كلامي بفهمد. براي جذب او به يك آزمايش علمي از او بخواهيد مشاهدات خود را نقاشي كند. كتاب‌هاي زيادي با طرح‌هاي رنگي و زيبا و نيز وسايل مختلفي كه كودكتان بتواند آن را كاوش كند در اختيارش قرار دهيد.

هوش طبيعت‌گرا: تشخيص و طبقه‌بندي گونه‌هاي مختلف گياهي و جانوري. اين بچه‌ها بيشتر دوست دارند وقت خود را بيرون از خانه به مشاهده و كاوش گياهان، جمع‌آوري سنگ و گرفتن حشرات بگذرانند و به‌طور كلي از بودن در طبيعت لذت زيادي مي‌برند.براي آموزش به اين كودكان تا حد امكان سعي كنيد از عكس‌ها و كتاب‌هايي در مورد حيوانات و دنياي طبيعت استفاده كنيد. حضور در طبيعت و مشاهده موارد علمي مختلف بهترين راه براي جلب نظر اين‌گونه كودكان است. يك مجموعه از حشرات يا يك ميكروسكوپ مي‌تواند براي اين دسته از كودكان بسيار جذاب باشد.

هوش بين فردي: درك افراد ديگر و روابط انساني. اين دسته از كودكان دوستان زياد و فعاليت تيمي مطلوبي دارند. بهتر است اين كودكان را به سمت بازي‌هاي گروهي و گفت‌وگو سوق داد. براي جلب چنين كودكاني به يك آزمايش علمي بهتر است او را با دوستانش همراه سازيم. اين كودكان همچنين ممكن است از بازي با عروسك‌هاي مختلف نيز لذت ببرند.

هوش درون فردي: توانايي استفاده از هيجانات فردي براي درك خود و ديگران. كودكاني كه از چنين هوشي برخوردارند بخوبي مي‌توانند احساسات و خلقيات خود را كنترل كرده و معمولا به ديگران دقت مي‌كنند و بيشتر گوش مي‌دهند. در انجام كارهاي انفرادي خود نيز نهايت دقت را دارند.براي جلب نظر اين دسته از كودكان در يك آزمايش علمي، از او بخواهيد به احساسش در مورد آن آزمايش فكر كند و به او فرصتي بدهيد تا خودش به بررسي آن مبحث بپردازد. براي درگير كردن چنين كودكي در يك پروژه علمي از او بخواهيد تجربيات و هيجانات خود را بيان كند. يك دوربين يا دفترچه مي‌تواند در ثبت آنچه ديده به او كمك كند.