Mri عضله روشي خاص در تشخيص بيماري‌ها

 

ام.آر.آي (MRI) يك روش غيرتهاجمي است كه به پزشكان در تشخيص و درمان بسياري از بيماري‌ها مانند انواع سرطان‌ها، بيماري‌هاي سيستم عصبي همچون سكته‌هاي مغزي يا ام.اس و بسياري از بيماري‌هاي ديگر كمك مي‌كند.ام.آر.آي از يك ميدان مغناطيسي بسيار قوي، پالس‌هاي راديوفركانسي و يك رايانه پردازش‌كننده تشكيل شده است كه از ارگان‌ها، بافت نرم و تقريبا از تمام ساختارهاي داخل بدن تصوير تهيه مي‌كند و برخلاف اشعه ايكس ـ كه در گرافي‌هاي ساده يا سي‌تي اسكن از آن استفاده مي‌شود ـ هيچ اشعه مخربي ندارد. تصاوير توليد شده به پزشكان كمك مي‌كند بتوانند با دقت بسيار زيادي قسمت‌هاي مختلف بدن را ارزيابي كنند و بر اساس تصاوير به‌دست آمده، وجود بيماري‌هاي مختلفي را كه با ساير روش‌هاي تشخيصي مانند سونوگرافي يا حتي سي‌تي اسكن قابل بررسي نيست، ارزيابي كنند.نزديك به سه دهه است كه از معرفي ام.آر.آي مي‌گذرد و بي شك ورود آن به سيستم پزشكي انقلابي در تشخيص بيماري‌ها ايجاد كرده است، به‌طوري كه در حال حاضر، شايد نبود آن غيرقابل تصور باشد.همان‌طور كه اشاره شد، از ام.آر.آي در حوزه‌هاي مختلف علم پزشكي استفاده شده است اما بتازگي به‌طور جدي به اين روش در تشخيص بيماري‌هاي عضلاني پرداخته شده است. بيماري‌هاي عضلاني به گروهي از بيماري‌هاي سيستم عصبي ـ عضلاني گفته مي‌شود كه به‌طور خاص ماهيچه‌ها را درگير مي‌كنند. اگر در هر قسمت سيستم عصبي مركزي حركتي، مشكلي مانند سكته مغزي ايجاد شود، مي‌تواند تظاهري به‌صورت ضعف عضلاني داشته باشد ولي در اين حالت خود عضله سالم است. ليكن بيماري‌هاي عضلاني به گروهي از بيماري‌ها اطلاق مي‌شود كه ساختار عضله درگير است و خود عضله بخوبي كار نمي‌كند. اين بيماري‌ها مي‌توانند به‌صورت اكتسابي باشند، مانند بيماري پلي ميوزيت يا ارثي باشند مانند بيماري دوشن. در حال حاضر به طور معمول براي تشخيص بيماري‌هاي عضلاني، پس از شرح حال گيري و معاينه ـ كه البته نقش اساسي در تشخيص اوليه اين بيماري‌ها دارد ـ از روش‌هايي مانند نوار عصب و عضله و در صورت نياز نمونه برداري عضله استفاده مي‌شود. پس از نمونه‌برداري، به وسيله رنگ‌آميزي عضله با تكنيك‌هاي مختلف رنگ‌آميزي، بيماري عضلاني بخصوص در موارد ارثي تشخيص داده مي‌شود. نمونه‌برداري يا بيوپسي روشي تهاجمي است كه نياز به يك جراحي كوچك و البته بي‌خطر دارد؛ پس از بيوپسي در صورتي كه بيماري ژنتيكي مطرح باشد، براي تشخيص نهايي و دقيق‌تر، مشاوره ژنتيك انجام مي‌شود تا ژن معيوب مشخص و مراحل درمان آغاز شود. متخصصاني كه روي ام.آر.آي عضله كار مي‌كنند سعي دارند با پيدا كردن الگوهاي مختلف درگيري عضلات بدن و تغييري كه در ام.آر.آي عضله ايجاد مي‌شود نياز به نمونه‌برداري را كاهش دهند يا نمونه‌برداري به صورتي هدفمند انجام شود تا امكان تشخيص درست افزايش يابد. علاوه بر ام.آر.آي عضله، روش غيرتهاجمي ديگري به نام سونوگرافي عضله هم مي‌تواند در تشخيص بيماري‌هاي عضلاني كمك‌كننده باشد كه البته به تبحر و تجربه كافي فرد انجام دهنده در تشخيص بيماري عضلاني نياز دارد.

نزديك به سه دهه است كه از معرفي ام.آر.آي مي‌گذرد و ورود آن به پزشكي انقلابي در تشخيص بيماري‌ها ايجاد كرده است، به‌طوري كه شايد نبود آن غيرقابل تصور باشد

در روش ام.آر.آي عضله، فردي كه مشكوك به بيماري عضلاني است (بخصوص در مواردي كه بيمار مشكوك به بيماري‌هاي ارثي است) در دستگاه ام.آر.آي قرار داده مي‌شود و از سر تا پا با مقاطع نزديك به هم تصويربرداري انجام مي‌شود. پس از تصويربرداري مقاطع گرفته شده بدقت مورد مطالعه قرار مي‌گيرد و عضلاتي كه تغيير ماهيت داده‌اند مشخص مي‌شود. بر اساس الگوريتم‌هاي از پيش تعيين شده مشخص مي‌شود كه بيمار از چه بيماري عضلاني رنج مي‌برد و بر اساس آن مي‌توان براي مشاوره ژنتيك اقدام كرد. البته لازم بذكر است اين روش هم مانند ساير روش‌هاي پزشكي يك روش قطعي و نهايي نيست و امكان موارد مثبت كاذب يا منفي كاذب وجود دارد و بايد همراه با ساير يافته‌هاي باليني و ساير روش‌هاي پاراكلينيك تفسير شود. از طرف ديگر بايد به اين نكته توجه كرد كه بحث ام.آر.آي در بيماري‌هاي عصبي، عضلاني در ابتداي راه است و مطالعات بسيار زيادي براي تكميل اين روش مورد نياز است. از طرف ديگر درست است كه ام. آر. آي به خودي خود روشي بي‌خطر است، اما برخي از بيماران ممكن است نتوانند مدت طولاني قرار گرفتن در دستگاه ام.آر.آي را تحمل كنند كه البته با پيشرفت تكنولوژيك اين روش و انجام آن ام.آر.آي در مدتي كوتاه‌تر، اين مشكل برطرف خواهد شد. به اميد روزي كه تمام بيماري‌هاي عضلاني براحتي قابل تشخيص و درمان باشند.





تاريخ : جمعه 23 تير 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |