لاك‌پشت غول‌پيكر

 

نتيجه تحقيقات روي سنگواره يك لاك‌پشت غول‌پيكر كه 60 ميليون سال قبل در كشور كلمبيا مي‌زيسته، پس از حدود هفت سال تحقيق و بررسي اعلام شد. سنگواره اين لاك‌پشت كه گفته مي‌شود به اندازه‌ يك اتومبيل كوچك بوده‌ سال 1384 در يك معدن زغال‌سنگ كشف شد و به‌همين دليل، «غول معدن زغال‌سنگ» نام گرفت.اين حيوان با استفاده از آرواره‌هايي بسيار بزرگ و قدرتمند، لاك‌پشت‌هاي كوچك‌تر و حتي كروكوديل‌ها را طعمه خود مي‌ساخته ‌است.روي سنگواره‌ لاك‌پشت‌هاي ديگري كه در اين منطقه يافت شده‌ است آثار حملات كروكوديل‌ها ديده مي‌شود؛ درحالي‌كه هيچ اثري از اين‌گونه حملات روي سنگواره لاك‌پشت معدن به‌چشم نمي‌خورد؛ چراكه به احتمال زياد كروكوديل‌ها توان مقابله با او را نداشته‌اند.دانشمندان، مجموعه‌اي از عوامل مانند فراواني غذا، نداشتن دشمن، زندگي در قلمروهاي وسيع و تغييرات مطلوب آب و هوايي را باعث به‌وجود آمدن موجودات غول‌پيكر در آن مقطع زماني (پنج ميليون سال پس از انقراض دايناسورها) مي‌دانند.البته تحقيقات ديگري نيز با هدف پرده برداشتن از راز به‌وجود آمدن جانوران غول‌پيكر پس از انقراض دايناسورها انجام گرفته است. طبق جديدترين يافته‌ها كه اوايل سال جاري منتشر شد، بزرگ شدن اندازه موجودات آبزي بسيار سريع‌تر از ساكنان خشكي روي مي‌دهد. ​اريك فيتزجرالد​، مسئول بخش فسيل‌شناسي موزه ملبورن مي‌گويد: «شايد علت بزرگ شدن نهنگ‌ها اين باشد كه بزرگ بودن در آب، راحت‌تر از خشكي است؛ چراكه آب، وزن شما را هرچقدر هم كه زياد باشد، براحتي تحمل مي‌كند.» پس جاي شگفتي نيست كه مدت زمان بزرگ شدن نهنگ‌ها در روند تكامل، نصف مدت زمان بزرگ‌ شدن موجودات ساكن خشكي است.اما موضوعي كه شگفتي همگان را برانگيخت اين بود كه كوچك شدن اندازه پستانداران، حداقل ده برابر سريع‌تر از بزرگ شدن آنها صورت مي‌گيرد.كشف بقاياي حيواناتي مانند ماموت‌ها و اسب‌هاي آبي «كوتوله» در جزيره «فلورز» اندونزي دانشمندان را بر آن داشت كه عامل كوچك شدن آنها را شناسايي كنند. نتيجه اين بود كه وقتي يك پستاندار به ميزان قابل توجهي كوچك مي‌شود، به غذاي كمتري احتياج دارد و مي‌تواند سريع‌تر توليد مثل كند.اين موارد در جزيره‌هاي كوچك با منابع غذايي محدود امتيازات بزرگي محسوب مي‌شود. كشف يك خزنده بسيار كوچك به نام «بروكسيا ميكرا» در جزاير «نوزي هارا» واقع در شمال ماداگاسكار در زمستان گذشته كه فقط به اندازه يك كبريت بود، مهر تاييدي بر اين ادعاست.به‌عبارت ديگر، در شرايط مساعد، جانوران تمايل به افزايش اندازه از خود نشان مي‌دهند؛ چراكه معمولا خطرات كمتري موجودات بزرگ‌تر را تهديد مي‌كند و نبرد بر سر قلمرو و غذا براي آنها ساده‌تر خواهد بود. ولي در شرايط نامساعد، تكامل، جانوران را به سمت كوچك‌تر شدن سوق مي‌دهد تا به غذاي كمتري نياز پيدا كنند و توليد مثل سريع‌تري داشته‌باشند.در گذشته تحقيقاتي از اين دست، با معيار قرار دادن سال‌هاي سپري شده براي تغيير اندازه موجودات انجام ‌شده‌ است، ولي از آنجا كه طول عمر حيوانات يكسان نيست، تعداد سال‌ها معيار استانداردي براي اندازه‌گيري محسوب نمي‌شود. به همين دليل دانشمندان راه‌حل رياضي جديدي ابداع كردند كه تغيير اندازه حيوانات را با معيار تعداد نسل‌هاي سپري شده مورد مطالعه قرار مي‌دهد. چراكه پستانداران كوچك عمر كوتاه‌تري نسبت به پستانداران بزرگ‌ دارند و سريع‌تر توليد مثل مي‌كنند، بنابراين توجه به زمان سپري شده براي نسل‌هاي مختلف اين امكان را به محققان مي‌دهد كه سرعت تغييرات تكاملي در حيوانات بسيار كوچك و حيوانات بسيار بزرگ را با دقت بيشتري محاسبه كنند.به‌عنوان مثال اين روش نشان مي‌دهد كه حدود 24 ميليون نسل طول مي‌كشد تا كوچك‌ترين پستانداران ساكن خشكي به بيشينه اندازه خود برسند (مانند بزرگ شدن موش به‌اندازه فيل) ولي روند معكوس اين تغيير، تنها صد هزار نسل به‌طول مي‌انجامد.اين يافته نشان‌دهنده عدم تقارن بنيادين در تكامل است كه مدت‌ها مورد ترديد دانشمندان بود.




تاريخ : پنج شنبه 8 تير 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |